سامرا و نقش آن در آزادى ایران‏ (2)

اکنون براى آگاهى بیشتر در این زمینه، در این بخش متن دست نوشت یکى از شاگردان حضرت آیت الله العظمى حاج سید محمد شیرازى قدس سره در مورد نقش حضرت آیت الله العظمى میرزاى شیرازى کبیر در سامرا را به نقل از نوه‏ى برومند ایشان حضرت آیت الله العظمى حاج سید محمد شیرازى قدس سره بیان مى‏نماییم:

وى مى‏نویسد: حضرت آیت الله العظمى میرزاى شیرازى کبیر قدس سره در سامرا حوزه علمیه‏ى قوى و نیرومندى اداره مى‏فرمودند و مرجعیت شیعه – بلکه جهان اسلام – را از سامرا به عهده داشتند. از این رو، علما، فقها، مراجع دینى و مردم ایران شکایت خود را درباره دخالت‏هاى استعمارى انگلستان در امور داخلى ایران که زیر پوشش کمپانى تنباکو صورت مى‏گرفت، به نزد حضرت آیت الله العظمى میرزاى شیرازى به سامرا بردند.

ایشان با دریافت نامه‏هاى شکوائیه در فکر چاره‏جویى برآمده و تمام مقدمات لازم چاره‏اندیشى را تدارک دیدند.

ایشان در کل حوزه‏هاى علمى و بالخصوص در حوزه علمیه سامرا حالت فوق‏العاده اعلام نموده و تقاضاى تشکیل فورى مجلس شوراى فقهاى مراجع فرمودند، مجلس نیرومند و با عظمت از مراجع بزرگوار آن زمان و علماى درس ایشان و نیز اساتید حوزه علمیه سامرا تشکیل یافت و با شرکت معظم له مشغول به کار شد.

ایشان به فرمایش حضرت آیت الله العظمى حاج سید محمد شیرازى به جز انجام ضرورات زندگى روزمره از قبیل اداى نماز و تدریس بقیه‏ى وقت خود را معطوف به حضور در مجلس قرار دادند و دو ماه مشغول تبادل فکر و نظرسنجى با بزرگان آن مجلس درباره رهایى کشور مسلمان و نجات مردم ایران بودند. بحث‏هاى فراوان، راه و روش‏هاى گوناگون در کیفیت و چگونگى مبارزه با دخالت‏هاى بى جا و استعمارگرانه انگلستان و پایان دادن به آن دخالت‏ها ارائه شد و ایشان بهترین آنها را انتخاب نموده و در عبارت ساده و رسا در یک خط چند کلمه‏اى که عبارت از «الیوم هرگونه استعمال تنباکو محاربه با امام زمان علیه‏السلام است» بود، گزینش کردند.

مجلس شوراى فقهاى مراجع به خوبى کار خود را کرده نظرات همه مراجع به توافق رسیده، همه چیز آماده و همه‏ى حوزه‏هاى علمى منتظر اعلام بیانیه‏ى صادره و گزارش پیام حضرت آیت الله العظمى میرزاى شیرازى بودند.

ولى خود میرزاى بزرگ در اعلام آن تعلل مى‏کردند، گویا منتظر تأیید و مهر قبولى از ولى نعمت خود و همه جهان بشریت امام زمان ارواحنا فداه بودند.

ایشان سحرگاهان به سرداب غیبت مشرف شده تا شاید شرفیاب حضور حضرت شده و اجازه‏ى اعلام بیانیه را دریافت کنند.

گفته مى‏شود: آقاى فشارکى که یکى از علماى درس میرزاى شیرازى و از اساتید مبرز حوزه علمیه سامرا که از شرکت‏کنندگان مجلس مزبور نیز بوده است ؛ روزى اول صبح براى زیارت عسکریین علیهماالسلام و سرداب غیبت مشرف مى‏شدند که در راه به‏

حضرت استاد آیت الله العظمى میرزاى شیرازى برخورد مى‏کنند. پس از سلام و عرض ارادت به محضر استاد اجازه سخنى خواسته و زبان به گله مى‏گشاید و از تأخیر اعلام بیانیه اظهار ناراحتى مى‏کنند.

حضرت استاد در جواب او مى‏گوید: نگرانى و ناراحتى من از همه بیشتر و شدیدتر است و منتظر تأیید و مهر قبولى نتیجه کار را از ولى نعمت خود امام زمان علیه‏السلام بودم که امروز شرفیاب شده و اجازه آن بزرگوار دریافت شد.

آن گاه از شهر سامرا پیام مرجعیت در قالب: «الیوم هر گونه استعمال تنباکو محاربه با امام زمان علیه‏السلام است» به سراسر ایران و همه مردم آن کشور بزرگ ابلاغ شد و به دست همگان رسید.

آن پیام نسبت به بیگانگان طمع‏کار مانند صاعقه سوزان بود، ریشه استعمارگران را سوزانده و آنان را مجبور به عقب‏نشینى کرد و نسبت به مردم مسلمان ایران مانند باران رحمتى بود که همه جا را طراوت و رخمى بخشید، همه با طیب خاطر و افتخار از کشت، جمع‏آورى، خرید و فروش، استفاده و مصرف همه نوع تنباکو دست کشیدند، حتى داخل دربار و حرم‏سراى ناصرالدین شاه نیز چنین کردند، نه فقط قلیان را تقدیمش نکردند بلکه هر چه به تنباکو ارتباط داشت شکسته و از بین بردند.

ناصرالدین شاه از این پیشامد براشفته شده و زبان به اعتراض مى‏گشاید.

خانم حرم‏سرا در جواب او مى‏گوید: جناب آرام باش و خیلى از خود ناراحتى نشان مده، زیرا آن آقایى که مرا بر تو حلال کرد، او هر گونه استعمال تنباکو را حرام نموده است.

بله، دوراندیشى و اخلاص آیت الله العظمى میرزاى شیرازى و تلاش و کوشش مجلس شوراى فقها مراجع توأم با عنایات خاصه امام زمان علیه‏السلام از شهر سامرا به ثمر نشست، عقد ظالمانه انگلیس‏ها گسست. کمپانى تنباکو جمع شد و مردم مسلمان ایران آزاد شدند.