نکند جاذبهى عشق اگر کوتاهى++
مىتوان بار دو عالم به تن تنها برد
در این که چرا مجدد شیرازى از نجف به سامرا هجرت کرد؟ سخن زیاد است و مىتوان گفت، میرزاى بزرگ از این هجرت اهداف چندى را در نظر داشت از آن جمله است:
1 – اسکان شیعه در سامرا، با توجه به این که سامرا، مدفن عسکریین علیهماالسلام و منزل آن بزرگواران مىباشد و خیلى چیزها که مورد علاقه و احترام شیعه است در آن جا قرار دارد، مرحوم میرزا سعى کرد که شیعیان در آن مکان، اسکان بیابند.
2 – تبلیغ تشیع در نواحى عراق.
3 – تقریب بین شیعه و سنى(1)
4 – اجتناب از ریاست و مرجعیت، در این خصوص مىنویسند:
«او آن قدر از ریاست و زعامت پرهیز داشت که بارها سوگند یاد مىکرد که هیچگاه به فکرم خطور نمىکرد که روزى مرجع دینى مردم باشم، حتى یکى از علل هجرت او از نجف به سامرا را دورى از نجف و از ریاست و مرجعیت ذکر کردهاند»(2)
5 – عشق اهل بیت عصمت و طهارت علیهمالسلام، به ویژه به حضرت عسکریین علیهماالسلام و مهر مهدى صلوات الله علیه دل میرزا را به سوى سامرا معطوف داشته و وى را به آن دیار کشید.
1) این سه هدف را آیة الله سید رضى شیرازى، از نوادگان مرحوم میرزاى بزرگ، از علل مهمى مىداند که آن بزرگوار را وادار به هجرت از نجف به سامرا ساخت و در خصوص هدف سوم مىفرماید: «به نظر من، این مهمترین هدف میرزا بود، بنگرید: مجلهى حوزه، شماره 50 – 51، ص 35 و عین عبارتها نیز از ایشان است، مىتوانید شرح زندگى میرزاى بزرگ را در مجموعه دیدار با ابرار شمارهى 7 بخوانید.
2) حماسهى فتوا، ویژهنامهى جمهورى اسلامى به مناسبت یکصدمین سالگرد رحلت میرزاى شیرازى، ص 3، به نقل از مقدمهى مکاسب، ج 1، ص 134.