حضرت عبدالعظیم حسنى (علیهالسلام) (مدفون در شهر رى) با چهار واسطه به امام حسن مجتبى (علیهالسلام) مىرسد.(1) او از فقها و علماى برجسته و داراى حوزهى بزرگ درسى و موجب گسترش تشیع در شهر رى و اطراف آن بود.
امام هادى (علیهالسلام) در فضیلت او به حماد رازى فرمود: «اى حماد! اگر در شهر خود (رى) در مسائل دینى دچار مشکل شدى از حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) بپرس و سلام مرا به او برسان.»
او روزى به حضور حضرت هادى (علیهالسلام) مشرف شد. حضرت خطاب به او فرمود:
«مرحباً بک یا اباالقاسم، انت ولینا حقاً.»
«آفرین بر تو اى ابوالقاسم (2) به راستى که تو یاور و دوست ما هستى.»
حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) گفت: «اى فرزند رسول خدا! اینک که در خدمت شما هستم مىخواهم دین خود را بر شما عرضه
نمایم تا اگر پسندیده و مرضى خداوند است بر آن ثابت بمانم.»
امام (علیهالسلام) فرمود: «بیان کن برایم اعتقادات خود را.»
او گفت: «مىگویم: «خداوند یکى است و مانندى ندارد و چیزى شبیه او نیست. او نه جسم است و نه صورت و نه عرض و نه جوهر بلکه پدیدآورندهى اینهاست.» و مىگویم که: «محمد (صلى الله علیه وآله) بنده و رسول الهى و خاتم پیامبران است و پس از او پیامبرى نخواهد آمد و پس از شریعت او تا روز قیامت شریعتى نیست.» و مىگویم که: «امام و خلیفه و ولى امر بعد از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) امیرمؤمنان على (علیهالسلام) است و پس از او حسن (علیهالسلام) و آنگاه حسین (علیهالسلام) و بعد امام سجاد (علیهالسلام) و سپس امام باقر (علیهالسلام) و آنگاه امام صادق (علیهالسلام) و بعد امام کاظم (علیهالسلام) و بعد امام رضا (علیهالسلام) و بعد امام جواد (علیهالسلام) و بعد از این بزرگواران شما مولا و امام من هستید.»»
امام هادى (علیهالسلام) فرمود «آرى و پس از من فرزندم حسن، امام خواهد بود.» آنگاه فرمود: «پس حال مردم در زمان امام پس از او چگونه خواهد بود.»
حضرت عبدالعظیم گوید:
گفتم: «چرا اینگونه فرمودید؟»
فرمود: «براى آنکه او دیده نمىشود و از نظرها غائب خواهد گشت. نام او را بر زبان آوردن حلال نمىباشد (3) تا
آنکه خروج کند و ظاهر شود و زمین را از عدل و داد پر کند پس از آنکه از ظلم و جور پر شده باشد.»
حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام) در ادامه گفت: «من هم به آنچه که اکنون فرمودید تماماً قائل هستم و مىگویم: «دوستان شما اهلبیت دوستان خدا و دشمنان شما دشمنان خدایند.» و مىگویم که: معراج پیامبر حق است؛ و سؤال در قبر حق است و بهشت و جهنم حق است و صراط حق است و میزان (سنجش اعمال در قیامت) حق است و بلاشک قیامت خواهد آمد و خداوند مردگان را زنده خواهد کرد.
و مىگویم که: «واجبات پس از ولایت اهلبیت (علیهمالسلام) نماز است و روزه و زکات و خمس و حج و جهاد و امر به معروف و نهى از منکر.»»
در این هنگام امام هادى (علیهالسلام) به او فرمود:
«یا اباالقاسم! هذا والله دینى و دین الذى ارتضاه لعباده، فاثبت علیه، ثبتک الله بالقول الثابت فى الحیاة الدنیا و الاخرة.»
«اى ابوالقاسم! به خدا سوگند این همان دین من و دین کسانى است که خداوند آنرا براى بندگانش پسندیده است. پس بر آن محکم و پا برجا باش، خداوند تو را در دنیا و آخرت بر آن ثابت قدم کند.» (4)
1) عبدالعظیم بن عبدالله بن على بن حسن بن زید بن امام حسن (علیهالسلام).
2) کنیهى حضرت عبدالعظیم (علیهالسلام).
3) نام امام دوازدهم همان نام رسول خدا (صلى الله علیه وآله) یعنى (محمد) است که در لسان روایات از ذکر آن تا پیش از ظهور منع شده است و شاید دلیل آن این باشد که مخالفان اسلام در نیامدن و مبعوث نشدن رسول خدا محمد مصطفى (صلى الله علیه وآله) مصممتر نشوند.
4) بحار الانوار، ج 3، ص 268، به نقل از کمال الدین، صدوق.
