مطابق روایات متعدد، تفسیر بسیار مشروحى از قرآن، که صد و بیست جلد (باب) است، از حسن بن خالد برقى نقل شده که اصل آن از امام هادى علیهالسلام در تفسیر قرآن است، ولى از دست رفته و ناپدید است.
حسن بن خالد برقى، برادر محمد بن خالد و عموى احمد بن محمد بن خالد برقى صاحب کتاب «المحاسن» مىباشد و مورد وثوق است.
عالم خبیر، حاج آقا بزرگ تهرانى، این تفسیر را در نهایت اعتبار دانسته است.(1)
هزاران افسوس که چنان تفسیر بزرگى با آن محتواى عالى، به دست ما نرسیده و معلوم نیست که در چه عصر گم شده و یا دستهاى مرموز خائنان آن را از بین برده است.
این مطلب نیز در جاى خود بیانگر عمق وسعت حوزهى علمیه امام هادى علیهالسلام است، که آن حضرت غیر از معارف اسلامى و عقاید و فقه تشیع، قرآن را به طور مشروح تفسیر کرده که مجلدات آن به 120 جلد رسیده است.
بعضى گمان کردهاند که این تفسیر، همان تفسیر منسوب به امام حسن عسکرى علیهالسلام است، ولى قطعاً این گمان، بىاساس است،
بلکه دو تفسیر بوده است.(2)
1) الذریعه الى تصانیف الشیعه، ج 4، ص 285.
2) همان مدرک.
