در آن زمانى که امام حسن عسکرى صلوات الله علیه در زندان معتصم عباسى قرار داشت، مأمورین زندان، انواع و اقسام شکنجههاى جسمى و روحى را براى حضرت اجرا مىکردند.
روزى عدهاى از جاسوسها و مأمورین حکومتى، وارد بر زندانبان امام حسن عسکرى علیه السلام شدند و گفتند: تا مىتوانى بر او سخت گیرى کن و او را تحت فشارهاى گوناگون قرار بده.
زندانبان – که شخصى به نام صالح بن وصیف بود – گفت: نمىدانم چگونه و با چه وسیلهاى او را تحت شکنجه و فشار قرار بدهم!
همین دو سه روز قبل، دو نفر از افراد فاسد و شرور را – جهت شکنجه و آزار او – به زندان فرستادم.
ولیکن هر دو نفرشان دگرگون شدند و اهل نماز و روزه و عبادت قرار گرفتند، آن هم با حالتى عجیب و حیرت انگیز، وقتى آن نفر را احضار کردم و به آنها گفتم: شما دو نفر نتوانستید آن مرد را تحت فشار قرار دهید و او را منحرف کنید؟
گفتید: تو فکرى مىکنى که او یک مرد عادى است؟
او به طور دائم روزه مىگیرد و نماز به جا مىآورد و تمام شب مشغول عبادت و مناجات مىباشد و حاضر نیست، سخنى به جز ذکر خدا بگوید، هنگامى که نزد او مى رفتیم تمام بدن ما به لرزه مىافتاد و حالات او، ما را نیز دگرگون کرد.
وقتى مأمورین حکومت، این مطالب را از زندانبان امام حسن عسکرى علیه السلام شنیدند با سرافکندگى خاموش شدند و برگشتند(1)
– همچنین مرحوم کلینى، طبرسى، ابن حمزهى طوسى و… به نقل از ابوهاشم جعفرى حکایت کند:
در آن زمانى که در زندان بودم، چون مرا با زنجیر بسته بودند، بىطاقت شدم و ناراحتى خود را در ضمن نامهاى به امام حسن عسکرى علیه السلام نوشته و برایش ارسال نمودم.
امام علیه السلام در جواب فرمود: همین امروز آزاد خواهى شد و نماز ظهر را در منزل خود به جا مىآورى، لحظاتى بعد از آن مأمورى آمد و مرا آزاد کرد.
و چون در فشار زندگى قرار داشتم خواستم قبل از آزادى خود، نامهاى دیگر براى حضرت بفرستم و تقاضاى مقدارى پول کنم، ولیکن شرم و حیا مانع شد و تقاضاى خود را ننوشتم.
همین که به منزل رسیدم و طبق پیش بینى حضرت، نماز ظهر را در
منزل خواندم، شخصى مقدار صد دینار آورد و اظهار داشت: این مقدار را حضرت ابومحمد، امام حسن عسکرى علیه السلام به همراه نامهاى فرستاده است.
نامه را گرفتم و گشودم، در آن مرقوم فرموده بود: شرم و حیا را کنار بگذار و هر موقع نیاز پیدا کردى، درخواست کن که آن چه دوست داشته باشى به آن خواهى رسید.
و مرحوم طبرسى افزوده است که در سال 258 به همراه عدهاى از سادات و نیز امام حسن عسکرى صلوات الله علیه در زندان معتز – خلیفه عباسى – بودهاند(2)
1) اعلام الورى طبرسى: ج 2، ص 150، بحار الأنوار: ج 50، ص 308، ح 6.
2) اعلام الورى طبرسى: ج 2، ص 140، اصول کافى: ج 1، ص 508، ح 10، الثاقب فى المناقب: ص 566، ح 505 و ص 576، ح 525، بحار الأنوار: ج 50، ص 311، ح 10.